ÜLKELER VE SİNEMA : RUSYA

     Sevgili Sinemaseverler, "sıcak denizlere inmek isteyen" Rusya'ya gitmeye ne dersiniz ?Ülke tarihleri en az bizim ülkemiz kadar renkli Rusya'nın sinema tarihine şöyle bir yolculuk yapalım dedik, sizleri de bu yolculukta görmek isteriz.

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE RUSYA SİNEMA 

•  1908 Vladimir Romaşko bir halk türküsüne dayanan, Rusya’nın ilk konulu filmi Stenka Razin’i çekti.

•    1919 Sinemanın Halk Eğitim Komiserliği’ne devrinden beş gün sonra ünlü VGİK (Birleşik Devlet Filmcilik Enstitüsü) açıldı.

•  1922 Dzinga Vertov, sinema anlayışını yansıtan Sinema-Göz bildirisini Kinofat dergisinde yayımladı.

•  1924 Ayzenştayn ve Kuleşov’un önderliğinde bir grup sinemacı Devrimci Sinematografi Derneği’ni kurdu.

•  1925 Ayzenştayn, Potemkin Zırhlısı’nı çekti.

•  1926 Rus sinemasının önemli yönetmenlerinden Pudovkin’in başyapıtı Ana gösterime girdi.

•   1933 Sergey Yutkeviç Ankara’da Atatürk’in Cumhuriyetin 10.Yılı konuşmasını sesli olarak filme aldı.

•   1946 Stanlin’in baskısı 2.Dünya Savaşı’nın getirdiği yıkımla birleşince sinema endüstrisi durma noktasına geldi. Üretilen film sayısı o yıl 10’u geçmedi.

•  1951 Sansür ve savaş nedeniyle durgunluk hüküm sürerken, Yuli Raizman’ın Dream of A Cossack filmi Cannes’da SSCB adına ilk defa Altın Palmiye için yarıştı.

•  1956 Thaw dönemi başladı. Ekolün ilk örneklerinden, Eldar Ryaznov’un Karnaval Gecesi salonlarda cam çerçeve kırdırdı.

•   1957 Mikhail Kalatonozov’un filmi The Cranes Are Flyning, Altın Palmiye kazanan işl Rus filmi oldu.

•   1967 Tarkovski’nin Andrey Rublev ve Askoldov’un Komiser filmlerinin yasaklanması özgürlükçü Thaw döneminin sona ermesine neden oldu.

•   1969 Sergey Bondarçuk’un yönettiği Harp ve Sulh yabancı dilde en iyi film Oscar’ını aldı.

•  1986 Glasnost ve Perestroyka süreci başladı. Sistemin yozlaşmış yüzüne bakan filmlerin ilk önemli örneği Abulzade’nin Nedamet’i oldu.

•  1991 Perestroyka döneminde 400’e yakın film çekildi ama devletin sahip olduğu dağıtım sistemi çöktüğü için  filmler seyirci ile buluşamadı.

•  1996 SSCB’nin dağılmasından sonra başlayan kaos sinemayı vurdu. Devlet destek sisteminin çökmesiyle film sayısı 20’ye kadar düştü.

•   2000’ler Gece Nöbeti ile başlayan yeni süreçte gişe listelerinin en tepesinde artık Rus filmleri var.

GÖRÜLMESİ GEREKEN 10 FİLM 

1.Taksi Blyuz Yön:Pavel Lungin 1990

2.Kavkazskiy Plennik Yön: Sergey Bodrov 1996 

3.Brat Yön: Aleksey Balabanov 1996 

4.Vor Yön: Pavel Chukhray 1997 

5.Mat I Syn Yön: Aleksandr Sokurov 1997 

6. Vozvrashchenye Yön: Andrey Zvyagintsev 2003 

7.Posledniy Poezd Yön: Aleksey German Jr 2003 

8.Nochnoy Dozor Yön: Timur Berknı 2004 

9.Turetskiy Gambit Yön: Canik Fayziyev 2005 

10. 12 Yön: Nikita Mikhalkov 2007 

(1990 sonrası filmlere yer verilmiştir ve sıralama kronolojiktir.)

TAKİP EDİLMESİ GEREKEN YÖNETMELER

  - Nikita Mikhalkov 

  - Aleksandr Sokurov 

  - Pavel Lungin 

  - Andrey zvyagintsev 

  - Sergey Bodrov 

  - Aleksey German Jr. 

Kaynak:Geçmişten Günümüze Rusya Sineması, Görülmesi Gereken On Film ve Takip Edilmesi Gereken Yönetmenler bölümleri Olkan Özyurt'un Empire Türkiye, Eylül 2008 sayısına yazdığı yazıdan alınmıştır.

Derleyen:Kaan Okan